Ο Ηλίας Διάμεσης, ιδρυτής της Business Elements, αναλύει σε συνέντευξή του στο Manufacturing Μαρτίου 2021 πώς ο μετασχηματισμός ενός παραδοσιακού εργοστασίου σε εργοστάσιο που λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της λιτής παραγωγής οδηγεί σε σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας και διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητά του.
M. Έχετε εφαρμόσει τη «λιτή» μεθοδολογία σε πλήθος παραγωγικών μονάδων. Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες της λιτής μετατροπής;
Η.Δ. Όπως κάθε προσπάθεια αναδιοργάνωσης, η εφαρμογή της λιτής μεθοδολογίας βασίζεται στη στήριξη της διοίκησης της επιχείρησης και στη συμμετοχή της αλυσίδας των ανθρώπων που διαχειρίζονται την παραγωγή και εμπλέκονται καθημερινά στην παραγωγική διαδικασία. Σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας είναι να εξηγήσουμε στις ομάδες εργασίας τις αρχές, τα εργαλεία και τους στόχους της αλλαγής, έτσι ώστε να εμπνεύσουμε τους ανθρώπους της παραγωγής και να εξασφαλίσουμε την ενεργή συμμετοχή τους. Η λιτή μετατροπή δεν είναι «δουλειά γραφείου», αλλά μεθοδολογία που σχεδιάζεται και εφαρμόζεται στον χώρο παραγωγής.
Σε τεχνικό επίπεδο, η λιτή παραγωγή έχει ως στόχο την ελαχιστοποίηση της σπατάλης και συνεπώς την αύξηση της παραγωγικότητας.
Προκειμένου να μειωθεί η σπατάλη, οφείλουμε, αρχικά, να εντοπίσουμε τα σημεία που αφιερώνουμε χρόνο ή κόπο σε εργασίες οι οποίες δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν. Το πρώτο βήμα είναι να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε ένα βασικό σύστημα μέτρησης. Ενδεικτικά, μετράμε πόσες εντολές παραγωγής ολοκληρώσαμε, πόσες φάσεις παραγωγής εκτελέστηκαν, πόσα τεμάχια παράχθηκαν σε κάθε φάση, πόσος ήταν ο καθημερινός μη παραγωγικός χρόνος, πόσα σκάρτα προέκυψαν, σε πόσες ημέρες παραδίδουμε τις παραγγελίες στους πελάτες κλπ.
Η λιτή μεθοδολογία περιλαμβάνει ένα πλήθος εργαλείων και τεχνικών για την καταπολέμηση της σπατάλης. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτήν, το δεύτερο βήμα είναι να ιεραρχήσουμε τα σημεία με τις μεγαλύτερες απώλειες, να επιλέξουμε τεχνικές βελτίωσης και να προσαρμόσουμε τα κατάλληλα εργαλεία. Π.χ.: Έχουμε διακριτές φάσεις παραγωγής με ανισορροπία μεταξύ τους και υψηλά ενδιάμεσα αποθέματα; Θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε ένα σύστημα συνεχούς ροής με τεχνικές εξισορρόπησης των πόρων. Έχουμε μεγάλες απώλειες σε αλλαγές εργασιών για setup; Μια καλή λύση σε αυτή την περίπτωση είναι να τρέξουμε SMED workshops. Ψάχνουμε στον χώρο παραγωγής εργαλεία και υλικά; Μπορούμε να εφαρμόσουμε το 5s. Θέλουμε να βελτιώσουμε τον χρόνο συναρμολόγησης; Δημιουργούμε lean cells.
Το τρίτο βήμα είναι να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε τις αλλαγές. Κάθε εφαρμογή είναι ξεχωριστή, καθώς επηρεάζεται από πλήθος παραμέτρων: μορφή παραγωγικής διαδικασίας, εξοπλισμός, χώρος, άνθρωποι κλπ. Η εμπειρία της ομάδας μας αποτελεί βασικό συστατικό επιτυχίας. Ο σχεδιασμός γίνεται με λεπτομερή παρατήρηση της παραγωγικής διαδικασίας, συλλογή στοιχείων και ανάλυση δεδομένων. Η εφαρμογή περιλαμβάνει workshops, συστηματική καθοδήγηση και αξιολόγηση των δεικτών μέτρησης.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι τα παραπάνω βήματα οργανώνονται συνήθως σε έργα μικρής διάρκειας (ενδεικτικά δυο με τρεις μήνες) με συγκεκριμένες δράσεις και μετρήσιμα αποτελέσματα.
Μ. Ποια είναι τα αποτελέσματα που έχουν προκύψει από την εφαρμογή της λιτής παραγωγής; Θα ξεχωρίζατε κάποια σημαντικά έργα;
Η.Δ. Σε όλη αυτή την πορεία είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για τις συνεργασίες μας και τα έργα που έχουμε υλοποιήσει. Αν και είναι δύσκολο, θα ξεχώριζα ως έργα – σταθμούς τα εξής:
- Τον σχεδιασμό γραμμών παραγωγής σε εργοστάσιο ραφής ρούχων, με αποτέλεσμα τη μείωση του χρόνου ραφής της τάξης του 30%.
- Τη μείωση του χρόνου συναρμολόγησης σε μονάδα κατασκευής ηλεκτρολογικού υλικού κατά 25%, με ανασχεδιασμό του πάγκου συναρμολόγησης και του συστήματος τροφοδοσίας.
- Τη συνεργασία μας με την BIC VIOLEX στον ανασχεδιασμό σημαντικών τμημάτων παραγωγής της λεπίδας.
- Την αύξηση του OEE κατά 15% με την εφαρμογή συνεχούς ροής σε μονάδα παραγωγής νεροχυτών.
Θα ήθελα, επίσης, να ξεχωρίσω την υλοποίηση του καινοτόμου λογισμικού LEAN FACTORY, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε άμεσα μετρήσιμα αποτελέσματα κατά τη λιτή μετατροπή και αποτελεί για τους πελάτες μας ένα σημαντικό εργαλείο διαχείρισης της παραγωγής.
Μ. Πώς βλέπετε την εφαρμογή της λιτής παραγωγής στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Η.Δ. Η διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για πολλά διαφορετικά προϊόντα σε μικρές ποσότητες (mass customization) ασκεί πίεση στις μονάδες παραγωγής. Υπάρχει ανάγκη για ευελιξία και υψηλή απόδοση των εταιριών, προκειμένου αυτές να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Πιστεύω ότι η ελληνική παραγωγή διαθέτει τα αντανακλαστικά που θα την ωθήσουν στην ανάπτυξη μέσα από τις καινοτόμες εφαρμογές του lean manufacturing, του smart factory και του industry 4.0.
